Dynamicznie zmieniające się otoczenie gospodarcze oraz rosnąca konkurencja na rynku wymuszają zmiany w podejściu do zarządzania przedsiębiorstwem. Jednym z nowoczesnych instrumentów skutecznego kierowania przedsiębiorstwem jest controlling. Wykorzystanie go w procesie planowania, kierowania i kontrolowania działalności może w sposób istotny przyczynić się do wzrostu efektywności gospodarowania posiadanymi zasobami. Każde przedsiębiorstwo, które chce się dynamicznie rozwijać i skutecznie konkurować powinno wprowadzić to narzędzie.
Controlling to nie kontrola!
Controlling jest często utożsamiany ze słowem kontrola. Rozumienie takie jest zbyt wąskie, ponieważ w istocie stanowi on zorientowany na wynik system zarządzania przedsiębiorstwem. Wdrożenie systemu controllingu ma pomóc w podnoszeniu efektywności działania przedsiębiorstwa, dzięki wykorzystaniu mierników oceny realizacji celów i zgromadzonych informacji w procesie decyzyjnym. Controlling polega na ustalania standardów lub celów, mierzenie odchyleń w ich realizacji oraz rekomendowanie działań korygujących.
Natomiast ciągłe zainteresowanie poziomem ponoszonych kosztów (kontrola wydatków) to tylko jeden z elementów, które ma doprowadzić do bardziej racjonalnego gospodarowania zasobami przedsiębiorstwa. Stworzenie systemu informacji o kosztach jest niezbędne w podejmowaniu szybszych i trafniejszych decyzji, a dzięki temu zwiększeniu dochodowości i zapewnieniu płynności danego podmiotu. Nieocenioną pomoc w tym zakresie stanowią narzędzia controllingu oraz rachunkowości zarządczej, takie jak: budżetowanie czy rachunek kosztów i wyników.
Korzyści jakie daje controlling w firmie
W związku z tym, że system controllingu ma ułatwiać podejmowanie decyzji, powinien być ukierunkowany na cele przedsiębiorstwa. Zarówno te bieżące i operacyjne, jak i strategiczne, długoterminowe. Powinien odnosić się do przyszłości (w odróżnieniu od nastawionej na przeszłość księgowości), a dzięki temu gwarantować długotrwałą egzystencję przedsiębiorstwa. W przypadku przewidywanych odchyleń od planu powinien odpowiednio szybko zasugerować środki zaradcze. Jego dodatkowymi zaletami w tym obszarze są:
- orientacja na rynek i klienta,
- nadzór nad sprawnością realizacji zadań przypisanych do poszczególnych komórek,
- przyczynianie się do eliminowania najsłabszych, nieefektywnych obszarów funkcjonowania przedsiębiorstwa (tzw. „wąskich gardeł”).
Aby podejmowane decyzje były trafne, konieczne jest zapewnienie odpowiednich informacji, za których dostarczanie odpowiada rachunkowość zarządcza. Controlling natomiast, jako narzędzie zarządzania ma utrzymywać przedsiębiorstwo na drodze do osiągnięcia wyznaczonych celów. To jednak nie jedyna przesłanka wdrożenia tego nowoczesnego systemu wspomagania zarządzania. Controlling przyczynia się również do skuteczniejszego planowania, lepszej koordynacji działalności i sprawności funkcjonowania przedsiębiorstwa, przyspieszenia reakcji na zmiany oraz poprawy kondycji finansowej. Dzieje się to dzięki temu, że wprowadzone rozwiązania przyczyniają się do większej odpowiedzialności za uzyskiwane wyniki.
Wprowadzone narzędzia należy usprawniać i w sposób ciągły dopasowywać do aktualnych warunków. W efekcie jeszcze bardziej przyczynią się do rozwoju organizacji.
