Polski Ład – główne zmiany dotyczące spółek od 2022 roku

23 grudnia 2021

Polski Ład to zdaniem wielu największa reforma podatkowa od 30 lat. Szkoda, że została uchwalona w takim pośpiechu, a przedsiębiorcy nie mieli zbyt wiele czasu, aby zrozumieć wprowadzane zmiany i odpowiednio się na nie przygotować. W innym wpisie przedstawiliśmy główne zmiany dotyczące JDG, teraz skupimy się na spółkach.

Dla przypomnienia dla JDG i pracowników reforma opiera się na 4 głównych założeniach:

  1. Nowa kwota wolna od podatku to 30.000 zł (bez degresywności jak w 2021),
  2. Drugi próg podatkowy skali od 120.000 zł,
  3. Zniesienie prawa do odliczenia od podatku składki na ubezpieczenie zdrowotne (do tej pory z 9% składki zdrowotnej od podatku odliczaliśmy 7,75%),
  4. Wprowadzenie składki zdrowotnej liczonej od dochodu w przypadku przedsiębiorców rozliczających się według skali podatkowej (9%) lub podatkiem liniowym (4,9%).


Zmiany w zakresie składki zdrowotnej

  1. Obciążenie składką zdrowotną np. członków zarządu i prokurentów – osoby pełniące funkcje na mocy aktu powołania, które z tego tytułu pobierają wynagrodzenie będą od 2022 roku podlegały ubezpieczeniu zdrowotnemu (9% dochodu);
  2. Wspólnicy spółek komandytowych, jednoosobowych spółek z o.o. czy osoby współpracujące będą podlegać pod ryczałtową składkę zdrowotna ok. 500 zł (9% kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z czwartego kwartału roku poprzedniego, ogłaszanego przez GUS)

Wiele osób korzystało z opcji nr 1 przy wypłacie środków ze spółki z o.o., jednak od 2022 roku będzie to dużo droższe. W przypadku spółek osób fizycznych, gdzie te same osoby są często udziałowcami i członkami zarządu istnieje jednak jeszcze możliwość wynagrodzenia udziałowca z tytułu wykonywanych czynności na podstawie art. 176 ksh (Ustawy Kodeks spółek handlowych). W celu wynagradzania w taki sposób udziałowca należy zawrzeć stosowny zapis w umowie spółki i trzeba to zrobić u notariusza, dlatego do tej pory nie było to powszechnie wykorzystywane. Takie wynagrodzenie stanowi koszt dla spółki, a dla podatnika stanowi przychód z innych źródeł (opodatkowanie według skali podatkowej) i nie podlega składce zdrowotnej.

Wspólnik może również współpracować ze spółką na zasadzie B2B, gdzie działalność opodatkowana jest np. na liniowce lub ryczałtem (stawki z przedziału 3-17%). Faktury od wspólnika powinny być wystawiane na podstawie umowy i przy zachowaniu racjonalności i rynkowości, gdyż tylko wtedy będą mogły być kosztem spółki. Istotne, żeby te czynności nie pokrywały się z czynnościami wykonywanymi przez wspólnika w ramach pełnienia funkcji członka zarządu, jeśli ten taką funkcję w spółce pełni.

Inną formą uzyskania przychodów ze spółki są odsetki od udzielonej pożyczki – stanowią one koszt spółki a wspólnik opłaca od nich 19% „podatku Belki”.

Zaś w sytuacji, gdy członek zarządu jedzie w delegację czy podróż służbową, to wypłacane diety i zwroty kosztów z tytułu podróży służbowej do pewnego limitu są zwolnione z podatku.

Kolejnym rodzajem kosztów spółki w interakcji z udziałowcem jest wynajem nieruchomości i innych aktywów od tego udziałowca. Natomiast od 2023 r. trzeba uważać na przepisy o „ukrytej dywidendzie”, ponieważ w pewnych okolicznościach taki wynajem może nie być kosztem spółki.

Zmiany dotyczące tzw. „ukrytej dywidendy”, które będą ograniczały różne formy wypłat środków ze spółki zostały przesunięte na 2023 rok, należy je mieć jednak na uwadze, że wydatki stanowiące „ukrytą dywidendę”, czyli wydatki na rzecz podmiotów powiązanych ze spółką lub wspólnikiem, nie będą kosztem uzyskania przychodu (od 2023 r.) – takimi wydatkami będą koszty:

  1. uzależnione w jakikolwiek sposób od zysku, lub
  2. w nierynkowych cenach, lub
  3. stanowiące wynagrodzenie za prawo do korzystania z aktywów należących do wspólników lub podmiotów powiązanych ze wspólnikiem przed utworzeniem spółki (np. wynajem nieruchomości, znaku towarowego lub innego majątku własnej spółce).

Natomiast, w razie gdy „ukryta dywidenda” (dotyczy pkt 2 i 3) będzie niższa od zysku brutto, spółka będzie miała prawo do zaliczenia tych wydatków do kosztów uzyskania przychodów, czyli można w taki sposób wypłacić max 50% zysku.

Zmiany w zakresie „estońskiego” CIT

  1. Większa dostępność i uatrakcyjnienie „estońskiego” CIT (estoński CIT polega na odroczeniu zapłaty podatku dochodowego od osób prawnych do momentu wypłaty zysku na rzecz wspólników) – w przypadku podatników rozpoczynających działalność gospodarczą oraz małych podatników (przychody do 2 mln euro brutto), stawka CIT wynosi 10%. Dla pozostałych spółek stawka wynosi 20%. Z racji mechanizmu odliczenia od podatku od dywidendy części CIT przypadającego zgodnie z udziałem w zyskach na danego wspólnika, efektywny podatek przy podwójnym opodatkowaniu (CIT + PIT), jak wskazuje Ministerstwo Finansów, wynosi 20% dla małych spółek i 25% dla dużych spółek.
  2. Rezygnacja z obowiązku ponoszenia nakładów inwestycyjnych
  3. Uproszczenie kalkulacji redukcji PIT od dywidendy wspólników
  4. Uelastycznienie terminu spłaty tzw. „korekty wstępnej”, ale jak 4 lata na tej formule to możemy w ogóle nie ponosić tego zobowiązania
  5. Warunki skorzystania z „estońskiego” CIT:
    • wspólnikami są jedynie osoby fizyczne;
    • spółka nie będzie posiadała udziałów (akcji) w kapitale innej spółki;
    • większość przychodów spółka będzie uzyskiwała z działalności operacyjnej;
    • Zatrudnienie w spółce będzie na poziomie co najmniej trzech pracowników lub zleceniobiorców podlegających z tytułu tego zatrudnienia składkom na ubezpieczenia społeczne. Muszą to być osoby spoza grona wspólników. Nowe spółki będą mogły stopniowo osiągnąć wymagany poziom zatrudnienia.

Decydując się na te formę trzeba jednak mieć na uwadze m.in. tzw. podatek od wejścia, tzw. podatek od przekształcenia i uważać na pewne kwestie w okresie podlegania temu reżimowi (np. ukryte zyski), jak i po wyjściu z niego.

Podatek minimalny dla spółek

W razie gdy spółka poniesie stratę lub osiągnie dochód operacyjny <1% przychodu innego niż z zysków kapitałowych, zapłaci 0,4% przychodu operacyjnego. Nie będzie to jednak dotyczyło nowych spółek (pierwsze 3 lata), gdy spółka ma spadek przychodów o 30% w stosunku do roku poprzedniego oraz spółek wyłącznie osób fizycznych.

  1. Podatek wynosi 10% podstawy opodatkowania, którą stanowi suma:
    • 4% wartości przychodów, czyli efektywnie 0,4%
    • Kosztów finansowania dłużnego poniesionych na rzecz podmiotów powiązanych przekraczających 30% tzw. podatkowej EBITDA (ale bez wolnej kwoty 3mln zł)
    • Kosztów nabycia od podmiotów powiązanych lub z rajów podatkowych, określonych usług lub praw niematerialnych w części przewyższającej 3 mln zł + 5% tzw. Podatkowej EBITDA
    • Odroczonego podatku dochodowego związanego z ujawnieniem WNiP, powodującego zwiększenie zysku brutto lub zmniejszenie straty brutto
  2. Podstawę opodatkowania zmniejsza ulga B+R, dochody zwolnione SSE
  3. Przepisów nie stosuje się do podatników:
    • W roku podatkowym w którym rozpoczęli działalność oraz w kolejno następujących po sobie dwóch latach podatkowych ( z wyjątkiem podmiotów powstałych w wyniku restrukturyzacji)
    • Będących przedsiębiorstwami finansowymi
    • Jeżeli w roku podatkowym uzyskali przychody niższe o co najmniej 30% w stosunku do przychodów uzyskanych w roku podatkowym bezpośrednio poprzedzającym ten rok podatkowy
    • O „prostej strukturze właścicielskiej” tj. takich których udziałowcami, akcjonariuszami albo wspólnikami są wyłączni osoby fizyczne i jeżeli podatnik nie posiada udziałów w kapitale innej spółki
  4. Nie będzie się dublował z CIT – można go pomniejszyć o CIT za ten sam rok podatkowy
    • kwotę zapłaconego za dany rok podatkowy minimalnego podatku odlicza się od CIT za kolejno następujące po sobie 3 lata podatkowe
    • nie uwzględniamy go w zaliczkach tylko będzie rozliczany rocznie
  5. Nie dotyczy podmiotów na CIT estońskim

Pozostałe zmiany dla spółek

  1. Zmiana limitu płatności gotówkowych z 15 000 zł na 8 000 zł, ale nie zmienia się kwota, powyżej której istnieje obowiązek zapłaty faktury z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności (ang. split payment) – pozostaje na poziomie 15 000 zł;
  2. Grupa VAT – grupa podmiotów powiązana finansowo (50% udziałów w kapitale zakładowym pozostałych), ekonomicznie (taki sam charakter, uzupełniający się jeden prowadzi działalność z której w całości lub w dużej mierze korzystają pozostali) i organizacyjne zarejestrowana jako jeden podatnik VAT, wyznacza się Przedstawiciela Grupy VAT; stosunki gospodarcze w ramach grupy nie podlegają opodatkowaniu;
  3. Kasa fiskalna:
    • obowiązek zapewnienia płatności w formie bezgotówkowej – instrument płatniczy będzie wymagany w każdym miejscu, w którym działalność jest faktycznie wykonywana. Dotyczy to przedsiębiorców, którzy mają obowiązek rejestrować sprzedaż na kasie fiskalnej;
    • obowiązek integracji kasy fiskalnej działającej online z terminalem płatniczym (od 1 lipca 2022 r.);
    • odliczenie na nabycie terminala płatniczego;
  4. obowiązek wysyłki kolejnych JPK (od 2023 r.) – oprócz obowiązku wysyłki JPK_VAT zaistnieje obowiązek składania struktur: JPK_KR (księgi rachunkowe), JPK_PKPIR (podatkowa księga przychodów i rozchodów), JPK_EWP (ewidencja przychodów). Najprawdopodobniej powstanie nowa struktura JPK dla ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, gdyż te ewidencje też trzeba będzie wysyłać.
  5. Sankcje podatkowe dla pracodawców zatrudniających „na czarno” oraz zmiany w rozliczeniach rocznych osób fizycznych – więcej szczegółów we wpisie dotyczącym JDG
  6. Inne wybrane zmiany, m.in. ulga na robotyzację, ulga na wprowadzenie nowego produktu, ulga konsolidacyjna, porozumienia inwestycyjne, zmiany w podatku u źródła, zmiany w uldze B+R i preferencji IP Box, zmiany w przepisach o zagranicznych jednostkach kontrolowanych, ryczałt dla osób przenoszących rezydencję podatkową do Polski i inne…

Zmiany w obszarze kadr i płac

  1. Nowa kwota wolna – 30.000 zł (bez degresywności jak w 2021), zleceniobiorca może złożyć wniosek o niepobieranie zaliczek na podatek dochodowy ponieważ jego dochód nie przekroczy 30000zł w ujęciu rocznym
  2. Drugi próg podatkowy skali od 120.000; pracownik może złożyć oświadczenie, że rozlicza się wspólnie z małżonkiem nieosiągającym dochodów i wówczas nawet po przekroczeniu progu nadal 17% zaliczka na PIT i podwójna kwota wolna
  3. Zniesienie prawa do odliczenia od podatku składki na ubezpieczenie zdrowotne (do tej pory z 9% składki zdrowotnej od podatku odliczaliśmy 7,75%)
  4. ulga dla klasy średniej (tylko dla umów o pracę i JDG na skali podatkowej) – trzeba zmieścić się w przedziale przychodu/dochodu dla JDG ok. 68-133 tyś, wówczas wg wzoru wyliczamy ile przychodu dodatkowo zwalnia się  z opodatkowania; naliczana już w zaliczkach na podatek dochodowy, ale pracownik może złożyć wniosek o niepomniejszanie dochodu o tę ulgę, aby w razie „wypadnięcia” z przedziału określonego w ustawie, nie musiał w rozliczeniu rocznym oddawać naliczonej wcześniej przez pracodawcę ulgi
  5. ulga w PIT dla osób powracających z emigracji – zwolnienie z podatku wyniesie 85 528 zł; naliczana po uzyskaniu od pracownika oświadczenia o spełnianiu warunków do tej ulgi,
  6. ulga w PIT dla osób aktywnych zawodowo 60/65+ lat z prawem do emerytury – zwolnienie z podatku wyniesie 85 528 zł; naliczana po uzyskaniu od pracownika oświadczenia o spełnianiu warunków do tej ulgi,
  7. ulga dla rodzin z co najmniej czwórką dzieci – zwolnienie z podatku wyniesie 85 528 zł dla każdego z rodziców; naliczana po uzyskaniu od pracownika oświadczenia o spełnianiu warunków do tej ulgi,

Zmiany, które wprowadza Polski Ład są bardzo szerokie i będą miały wpływ na opłacalności biznesu od 2022 roku. Jak zaznaczaliśmy we wpisie dotyczącym JDG, każdy przedsiębiorca powinien od nowego roku na nowo przemyśleć formę opodatkowania i prowadzenia własnego biznesu. Jeśli zastanawiasz się jaka forma jest dla Ciebie najkorzystniejsza prosimy o kontakt, pomożemy w kalkulacjach i wyborze.

UWAGA! Kolejne zmiany w podatkach dla przedsiębiorców od 1 lipca 2022 r. (Polski Ład 2.0)LINK